Kan Uyuşmazlığı Nedir?

Kan uyuşmazlığı, gebelik döneminde çıkan ciddi bir sorundur. Anne ve bebek arasındaki kanın uyuşmamasından kaynaklanır. Annenin kan grubu Rh- babanın Rh+ olduğu durumlarda bebeğin kan grubu Rh+ olduğunda, kan uyuşmazlığı ortaya çıkar. Anne vücudunda oluşan antikorlar, bebek kordonu ile bebeğe geçer. Böyle bir durumda, bebekte kalp yetmezliği gibi ciddi rahatsızlıklar söz konusu olabilir. Bu nedenle kan uyuşmazlığının tespiti, ön alınması oldukça önemlidir. Eğer kan uyuşmazlığı fark edilmez ise anne ve bebekte ortaya çıkan bu hastalıklar, ölümcül olabilir veya kalıcı sakatlık ortaya çıkabilir. Anne babanın kan grupları farklı olmadığı sürece kan uyuşmazlığı söz konusu olmamaktadır.

Kan Uyuşmazlığında Gebe Kalmadan Alınabilecek Önlemler

Anne ve baba adaylarının kan grubu gebelikten önce tespit edilmelidir. Anne baba arasında kan uyuşmazlığı söz konusuysa indirekt coombs testi belirli aralıklarla tekrarlanmalıdır. Doktorun kan uyuşmazlığı konusunda verdiği bilgi ve tavsiyeler dikkate alınmalıdır.

Gebelikte Kan Uyuşmazlığı

Eğer anne bebek arasında kan uyuşmazlığı varsa gebelik ilk 28 haftasında iğne yapılmaktadır. Bu iğnelerin düzenli kullanılması, aksatılmaması gerekmektedir. Anne duyarlı hale geldiğinde bebek risk altında demektir. Uyarılmayı engellemek mümkün olmadığı için anne düzenli olarak antikor düzeyini kontrol ettirmelidir. Anne bebek arasında kan uyuşmazlığı görüldükten sonra düşük, kürtaj, dış gebelik söz konusu olursa bebeğin kanı anneye geçebilir. Bu yabancı kan hücresi anne sağlığı için tehlikelidir. Operasyonun hemen ardından anneye Anti-D iğnesi yapılmakta bu iğnenin 72 saat içerisinde yaptırılmalıdır.

Kan Uyuşmazlığı İğnesi Nasıl Yapılır?

Anti-D iğnesi yani kan uyuşmazlığı iğnesi, gebelik başladığı andan itibaren 28 hafta boyunca düzenli olarak kullanılmaktadır. Doğumdan sonra iki kez olmak üzere anneye uygulanır. Bebeğe kan uyuşmazlığı iğnesi yapılmamaktadır. Eğer doğum esnasında bebek pozitif anne negatifse, bebekten pozitif kan hücresi geçmesi durumunda vücut antikor üretmektedir. Anti-D iğnesi annede bulunan hücrelerin bu yabancı kan hücresini görmesini engelleyerek antikor oluşumunu engeller.

Kan Uyuşmazlığı Testi Nasıl Yapılır?

Hamile kalındıktan sonra anneden bir miktarda kan alınarak kan uyuşmazlığı testi yapılır. Bu işlem tıpkı diğer kan alma işlemlerine benzemektedir. Amaç anne baba arasında kan uyuşmazlığı olup olmadığını öğrenmek değil, anne bebek arasındaki etkileşimi öğrenmektir. İndirekt coombs yani kan uyuşmazlığı testi, sadece gebelikte yapılır. Anne baba arasındaki kan uyuşmazlığı kan gruplarına bakılarak tahmin edilmektedir. Aynı kan gruplarında olan çiftlerde kan uyuşmazlığı ihtimali yoktur. Gebeliğin başladığı ilk andan itibaren yapılan bu test negatif çıkması sonucunda gebeliğin 20. Haftasında ve sonlara doğru tekrarlanır. Testin negatif çıkması, annenin vücudunda antikor üretilmediğinin belirtisidir. Yani uyuşmazlık olmasına rağmen anne ve bebek arasında etkileşim olmamıştır. Bu istenilen durumdur, tehlikeli değildir. Test sonucu pozitif olduğunda antikor üretildiği ve anneden bebeğe kan hücresi geçtiği anlamına gelir. Bu durumda bebekte anemi, kansızlık görülebilir.